Niezmiernie popularne u naszych zachodnich sąsiadów, nazywane niegdyś jedzeniem królów, na naszych polskich stołach uważane są nadal za warzywo ekskluzywne. Szparagi to jednak nie tylko wysublimowane doznanie smakowe, ale i szereg zdrowotnych właściwości, zawierają także tzw. ujemne kalorie czyli przyczynia się do redukcji wagi.
Trójkolorowe warzywo
Szparagi są wieloletnią rośliną, pochodzącą ze wschodniej części Basenu Morza Śródziemnego i Azji Mniejszej. Zalicza się je do rodziny liliowatych, podobnie jak por czy cebulę. Były one znane już w starożytności – w Egipcie, Rzymie czy Grecji. W okresie renesansu zyskały popularność w północnych Włoszech, dzięki swojemu niepowtarzalnemu aromatowi i smakowi oraz właściwościom leczniczym. Dopiero w XVI wieku zostały spopularyzowane we Francji i Anglii, skąd trafiły do Ameryki.
CIEKAWOSTKA
Szparagi nazywano niegdyś jedzeniem królów, ponieważ były one przysmakiem króla Francji Ludwika XIV.
W naturze występują trzy rodzaje szparagów: zielone, białe i fioletowe (najczęściej sprzedawane w polskich sklepach są szparagi białe i zielone). Ich kolor wynika z różnego sposobu uprawy tego warzywa:
Szparagi białe – rosną pod ziemią, w wyniku czego nie wytwarzają żadnego barwnika. Mają łagodny, delikatny smak, są twardsze od szparagów zielonych, dlatego należy je obrać przed gotowaniem. W Polsce szparagi te uprawia się głównie w województwie wielkopolskim.
Szparagi zielone – wyrastają ponad powierzchnię ziemi, przez co pod wpływem słońca wydzielany jest zielony barwnik. Są cienkie, wyraziste w smaku i bardzo aromatyczne. Są także na tyle miękkie, że nie wymagają obierania przed gotowaniem. Szparagi zielone są uprawiane głównie w Ameryce i we Francji.
Szparagi fioletowe – rosną kilka centymetrów nad ziemią, przybierają barwę purpurowo-fioletową. Zawierają mniejszą ilość błonnika i większą ilość cukrów niż szparagi zielone i białe. Są trudne w uprawie, ponieważ należy zidentyfikować moment, w którym zaczną zabarwiać się pod wpływem słońca na kolor zielony. Uprawiane są we Włoszech i Anglii.
Wartości odżywcze szparagów
Szparagi zawierają dużą ilość witamin i mikroelementów: witaminy z grupy B – obniżają poziom cholesterolu, witaminę K – odgrywa ważną rolę w krzepnięciu krwi, witaminę C – uszczelnia naczynia krwionośne, wzmacnia włosy, skórę i paznokcie oraz układ odpornościowy,witaminę E – wzmacnia włosy, skórę i paznokcie, żelazo – uczestniczy w transporcie tlenu, odpowiada za prawidłowy metabolizm i bierze udział w tworzeniu komórek krwi, wapń i fosfor – odpowiadają za kondycję kości i zębów, potas – ma właściwości moczopędne, beta-karoten – poprawia koloryt skóry, kwas foliowy – szczególnie cenny dla kobiet w ciąży lub planujących zajść w ciążę, odpowiada za prawidłowy
rozwój płodu, spowalnia procesy starzenia się i pomaga w regenerowaniu uszkodzonych komórek, glutation – wpływa na wzmocnienie układu odpornościowego, wspomaga wątrobę w procesie oczyszczania organizmu z toksyn, zapobiega chorobie Alzheimera i nowotworom, błonnik – poprawia pery-staltykę jelit oraz wpływa dobroczynnie na układ pokarmowy, inulina – odpowiada za prawidłowe działanie układu pokarmowego, zalążki kwasu asparaginowego – biorą one udział w metabolizmie tkanki nerwowej, wpływając pozytywnie na pamięć i koncentrację, wspomagają pracę nerek i odpowiadają za prawidłowy poziom nawodnienia organizmu.
W 100 gramach szparagów znajduje się:
- 93,7 g wody,
- 3.7 g węglowodanów, 300 mg potasu,
- 52 mg fosforu, 26 mg witaminy C, 22 mg wapnia, 18 mg magnezu,
- 1.8 mg witaminy E.
- Są także lekkostrawne i niskokaloryczne – 100g to tylko 18 kcal
SZPARAGI NA OCZYSZCZANIE I ODCHUDZANIE
Szparagi odchudzają – są to jedne z warzyw, które zawierają tzw. ujemne kalorie, przyczyniające się do szybszej redukcji wagi. Zawarte w nich białko i błonnik na dłużej utrzymują uczucie sytości. Są również moczopędne, co pomaga pozbyć się z organizmu nadmiaru wody i toksyn.
Zdrowotne działanie szparagów
W Chinach szparagi od wieków wykorzystywane są w medycynie naturalnej, do leczenia licznych dolegliwości, w tym np. bezpłodności czy zapalenia stawów. Zawierają duże ilości białka, glutationu co sprawia, że odgrywają ważną rolę w zwalczaniu nowotworów i choroby Alzheimera. Wzrost poziomu glutationu w organizmie człowieka wspomaga wątrobę w procesie usuwania toksyn, usprawniając tym samym proces jej gojenia i odnowy. Są także wykorzystywane jako środek kojący nerwy, jak i w schorzeniach reumatycznych. Dzięki zawartości potasu i niskiej podaży sodu, w połączeniu z aktywnym aminokwasem – asparaginą, pomagają w leczeniu problemów z obrzękami. Stosuje się je również do łagodzenia objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego.
Przeciwwskazania
Szparagi zawierają puryny, które powodować mogą magazynowanie kwasu moczowego w organizmie i dlatego nie powinny ich spożywać osoby cierpiące na dnę moczanową lub kamienie nerkowe.
SZPARAGI TO AFRODYZJAK
Szparagi są jednym z najbardziej znanych i najskuteczniejszych afrodyzjaków, obok lubczyku czy kawioru. W szparagach znajduje się kwas foliowy regulujący poziom histaminy we krwi, która jest neuroprzekaźnikiem intensyfikującym orgazm. Dodatkowo, warzywo zawiera fitoestrogeny, które odpowiadają za popęd płciowy u kobiet.
Szparagi na talerzu
W kuchni szparagi można wykorzystywać na wiele sposobów: przepyszne zupy kremy, dania główne czy też : stadnik sałatek. Najczęściej szparagi przyrządza >e poprzez ich gotowanie w wodzie lub na parze.
Powoduje to, że stają się one chrupiące i nie tracą swoich naturalnych soków. Najprościej podać je z bułką tartą zarumienioną na maśle – na słodko lub na słono. Szparagi można potraktować jako przystawkę, serwując je z oliwą z oliwek lub skropione sokiem z cytryny. Dobrze przyrządzone szparagi, podane jako zupa krem, przystawka czy element dania głównego, są nie tylko smaczne, ale także oczyszczają nasz organizm i chronią przed groźnymi chorobami.